Nội tiết

Có nên dùng hormon Estrogen nữ cho người mãn kinh?

     Trong quá trình hành nghề y tôi đã được rất nhiều người hỏi câu hỏi này, có nên dùng không và nếu dùng thì liều lượng ra sao? Vào tuổi mãn kinh phụ nữ bị rất nhiều những triệu chứng như đau đầu, mất ngủ, tê tay chân, đau xương khớp, loãng xương, […]

     Trong quá trình hành nghề y tôi đã được rất nhiều người hỏi câu hỏi này, có nên dùng không và nếu dùng thì liều lượng ra sao? Vào tuổi mãn kinh phụ nữ bị rất nhiều những triệu chứng như đau đầu, mất ngủ, tê tay chân, đau xương khớp, loãng xương, đau tức ngực… làm người ta rất khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống, họ cũng đã đi khám bệnh và đã được dùng các thuốc nhưng các triệu chứng ít được cải thiện, có thể đỡ vài ngày lại tái phát như cũ (Thí dụ như loãng xương thì cho thuốc chống loãng xương, bổ xung Can xi, đau khớp dùng thuốc giảm đau v.v).

     Đã từ nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học trên thế giới đã khẳng định khi phụ nữ bước vào tuổi mãn kinh thì nồng độ nội tiết tố Estrgen trong máu rất thấp so với phụ nữ chưa đến độ tuổi này, nguyên nhân của mãn kinh là do buồng trứng không đáp ứng với hormon FSH của tuyến yên, nhưng tại sao lại có sự sụt giảm ghê gớm, sự đáp ứng của nang noãn buồng trứng đối với hormon FSH của tuyến yên thì vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ. Hay đó là quy luật của tạo hóa?.

     Khi phụ nữ ở tuổi mãn kinh, nồng độ Estrogen thấp và sẽ giảm dần theo thời gian, trong khi đó Testosteron vẫn được cơ thể phụ nữ sản xuất ra bình thường. Một vấn đề khá hóc búa đặt ra là tại sao Testosteron lại không được (hoặc rất ít) chuyển thành Estrogen ở tuổi mãn kinh? Các nhà khoa học cũng còn chưa thể lý giải được. Có lẽ do men Aromatase đã quá thấp hay không được sản sinh ra ở những người này.

     Trên thế giới những vấn đề như sự cải thiện sự sản sinh men Aromatase và cải thiện sự sản sinh thụ thể Aromatase là những nội dung cần phải nghiên cứu nhưng cũng chưa được đề cập nhiều. Đây chắc là những vấn đề gai góc và rất khó khăn của giới khoa học.

     Tuy nhiên, theo các nhà khoa học trong lĩnh vực sản phụ khoa, nếu Estrogen nội sinh ở phụ nữ mãn kinh thấp do sản sinh của cơ thể kém thì có thể dùng Estrogen ngoại lai (bên ngoài cơ thể) để kích thích tế bào hạt của nang noãn sản sinh ra thụ thể FSH. “Từ năm 1999, chúng tôi đã có 7 công trình nghiên cứu về vấn đề này, kết quả có nhiều hứa hẹn” (theo giáo sư tiến sỹ Nguyễn Khắc Liêu). Đặc biệt, đối với các trường hợp nữ bị suy sớm buồng trứng, bị vô kinh và nang noãn không phát triển, khi cho dùng Estrogen đã cho được nang noãn chín, có kinh và có thai.

     Khi phụ nữ mãn kinh, sự thiếu hụt Estrogen trường diễn sẽ gây các bệnh lý nghiêm trọng như loãng xương, bệnh tim mạch và rất nhiều các rối loạn cơ thể khác trầm cảm, mất ngủ, tê tay chân v.v.

     Nước Mỹ là nước đầu tiên năm 1970 đã đưa biện pháp “hormon thay thế” để dùng cho những phụ nữ mãn kinh, với liều Estradiol (Estrogen ngoại lai) 2mg/ngày, nhưng sau đó đã bị giới y học thế giới phản đối vì đã làm tăng số lượng ung thư nội mạc tử cung lên gấp 14 lần khi dùng biện pháp này.

     Tuy vậy, sau đó một vài năm có bài báo của Mỹ lại phân trần rằng loại ung thư nội mạc tử cung do Estrogen ngoại lai đều là lành tính, không gây tử vong như các ung thư nội mạc tử cung tự nhiên khác, nên một số nước đã dùng Estradiol trở lại.

     Nhưng cũng theo GS Nguyễn Khắc Liêu thì “Sở dĩ các ung thư nội mạc tử cung do dùng Estrogen không gây tử vong vì đã được theo dõi kỹ lưỡng, được phát hiện sớm và mổ rất sớm chứ thực ra không phải ung thư lành tính. Còn các ung thư tử cung tự nhiên thì không được theo dõi kỹ và mổ sớm nên có tử vong.Tất cả các ung thư nội mạc tử cung nếu được mổ sớm, có thể nói là không gây tử vong”.

     Vào năm 1980 GS Liêu có đề nghị không dùng Estrogen liều cao theo kiểu của thế giới mà dùng theo kiểu Việt Nam là dùng liều rất thấp. Cụ thể mỗi tuần uống 2 lần, mỗi lần 1 viên loại thuốc tránh thai (Esetrgen ngoại lai), vì nhu cầu của người phụ nữ mãn kinh cần Estrogen chỉ cần bằng 1/3 của người phụ nữ bình thường là đủ. “Một số nữ đồng nghiệp mãn kinh của chúng tôi đã dùng phác đồ này thấy tác dụng tốt và chấp nhận được (GS Liêu nhận xét như vậy).

     Từ những năm 2002-2003 ở Việt Nam tiến hành nghiên cứu đề tài khoa học cấp nhà nước về mãn kinh do GSTS Phạm Thị Minh Đức là chủ nhiệm, đã cho 408 phụ nữ mãn kinh ở Hà Nội và Huế dùng liên tục phác đồ trên, với thuốc tránh thai loại Ideal liều 2 viên/tuần đã cho kết quả tốt, cuộc sống của họ được cải thiện và đạt được sự phấn khởi… Nhưng quá trình nghiên cứu các tác giả cũng có một điều cảnh báo cho những người sử dụng là có 83,9 % trường hợp có ra ít huyết kiểu hành kinh trong 2 -3 ngày đầu khi uống thuốc tránh thai Ideal, nhưng không có phụ nữ nào thắc mắc gì, vẫn yên tâm dùng thuốc theo đúng như kế hoạch nghiên cứu.

     Năm 1998 tại Hội nghị khoa học quốc tế ở San Fracico (Mỹ), một nước ở châu Âu báo cáo đã sử dụng 1 viên thuốc tránh thai uống hàng ngày, như dùng trong tránh thai thông thường, trong vòng 2 năm cho các phụ nữ đã mãn kinh với mục đích thay thế hormon. Theo quan điểm của các nhà khoa học Việt Nam trong lĩnh vực Sản phụ khoa liều này là cao, nên họ đã sử dụng liều Ideal là 2 viên mỗi tuần trong nghiên cứu nói trên.

     Từ nghiên cứu đề tài cấp nhà nước này, các nhà khoa học Việt Nam đã nhận xét dùng thuốc tránh thai liều thấp với những phụ nữ mãn kinh có nhiều thuận lợi ở Việt Nam vì hợp với kinh tế, dễ dùng, sẵn thuốc, dễ theo dõi…Và nếu thuốc được dập đóng thành viên với hàm lượng chỉ bằng 1/3 viên tránh thai hiện nay thì tốt.

     Trong chiến lược dự phòng Tai biến mạch máu não (Đột quỵ não). Năm 1990, Tổ chức y tế thế giới (WHO) cũng khuyến cáo rằng thuốc tránh thai có nồng độ Estrogen cao gây nguy cơ Tai biến mạch máu não như khi có thai. Chỉ nên dùng loại thuốc tránh thai có nồng độ thấp. Dùng thuốc tránh thai khi có tăng huyết áp và hút thuốc lá sẽ làm tăng tỷ lệ bị tai biến mạch máu não. Ngược lại dùng Estrogen sau khi mãn kinh lại có tác dụng giảm tỷ lệ tai biến mạch máu não và bệnh tim mạch.

     Qua khuyến cáo của WHO cũng như qua nghiên cứu và nhận xét của các nhà khoa học trong lĩnh vực sản phụ khoa của Việt Nam đã có câu trả lời cho bài viết này của chúng tôi. Tất nhiên quá trình sử dụng chúng ta nên có sự tư vấn của các thầy thuốc.

     Bài viết này đến đây tôi đã có ý định dừng bút, nhưng nghĩ đi nghĩ lại, tôi thấy cần phải nhắc đến  AZ56 của Viện Y học bản địa Việt Nam (bổ xung Estrogen nội sinh), thì bài viết mới đầy đủ được, AZ56 là sản phẩm cung cấp Estrogen nguồn gốc cơ thể bằng cách kích thích màng phổi tự sinh Aromatase cho phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh, teo sớm buồng trứng, trẻ hóa, chống lão hóa, v.v. nhờ đó cơ thể sẽ tự sinh nội tiết tố nữ.

Doctor SAMAN

TS Ngô Quang Trúc

Viện Y Học Bản Địa Việt Nam

Tác giả

Giới thiệu về tác giả

TS.BS Cao cấp Ngô Quang Trúc

Bình luận

Bấm vào đây để viết bình luận