Vitamin N là gì ? Có lẽ chúng ta tra từ điển y học hiện “chưa” có. Vì đây không phải là một chất có cấu trúc hóa học cụ thể, nhưng vitamin có tên là N được người ta nói đến gần đây trong một số tài liệu bằng tiếng Anh và tiếng Pháp, xuất phát từ danh từ Nature có nghĩa là thiên nhiên. Trong cuốn sách “ Vitamin N : the Essential Guide to a Nature – Rich Life” (Vitamin N: hướng dẫn thiết yếu cho một cuộc sống giàu chất thiên nhiên) do Amazon.com (Hoa Kỳ) phát hành năm 2016, tác giả Richard Louv đã nêu vấn đề “chúng ta sống trong một xã hội đã phát triển vượt khỏi thiên nhiên”, và đang phải chịu đựng những cái mà tác giả gọi là các “chứng rối loạn do thiếu yếu tố thiên nhiên”.
Nhiều công trình khoa học đã được công bố đã cho chúng ta thấy yếu tố thiên nhiên rất quan trọng đối với sức khỏe con người. Thiếu yếu tố thiên nhiên sẽ gây tác động đến sự giải phóng các hormon gây stress, cũng như đến hệ miễn dịch của cơ thể con người, là nguyên nhân của các chứng bệnh tâm thần như lo âu, trầm cảm, mất ngủ, mệt mỏi, ... và cả các chứng bệnh thực thể như cận thị ở trẻ em, cho đến chán ăn, rối loạn tiêu hóa, đau nhức, thấp khớp, béo phì, tim mạch, và có thể ung thư v.v.
Sống tại nơi có nhiều cây xanh giúp cải thiện sức khỏe
Từ đó các chuyên gia y tế đã đưa ra một khái niệm chữa bệnh mới có tên gọi Ecotherapy, có thể tạm dịch là liệu pháp sinh thái hay liệu pháp thiên nhiên.
Theo thông báo của Viện nhi khoa Hoa Kỳ tháng 9/2017: cho trẻ em tại các trường mầm non và mẫu giáo tiếp xúc thường xuyên với thiên nhiên như sân cỏ, vườn cây ở trường học hoặc ở các khu dã ngoại an toàn, tự nhiên, sẽ giúp cải thiện sức khỏe trên nhiều lĩnh vực bao gồm kiểm soát cân nặng hợp lý, cải thiện sức khỏe tim mạch, sức khỏe tâm thần, chống stress, cũng như chứng tăng động thiếu chú ý (ADHD = viết tắt của Attention Deficit Hyperativity Disorder ) ở trẻ em.
Năm 2016, một nghiên cứu đăng trong Environmental Health Perspective cho thấy tỷ lệ tử vong thấp hơn 12% ở những cư dân sống gần khu có nhiều cây xanh, chủ yếu liên quan đến giảm nguy cơ tử vong do ung thư, bệnh phổi, hoặc bệnh thận, ....
Liệu pháp thiên nhiên cũng được chứng minh cụ thể trong một nghiên cứu trên những bệnh nhân trải qua phẫu thuật túi mật: một nửa số bệnh nhân đã được nằm ở vị trí có thể nhìn thấy cảnh cỏ cây hoa lá, ... và một nửa chỉ nhìn thấy các bức tường, .... Kết quả những bệnh nhân được nhìn ngắm cây xanh chịu đau tốt hơn, ít có phản ứng tiêu cực hơn khi gặp thày thuốc và thời gian nằm viện cũng ngắn hơn.
Các nhà nghiên cứu tại trường Y khoa Nippon Medical của Nhật Bản đã phát hiện ra rằng ở những phụ nữ dành 6 tiếng đồng hồ đi dạo trong rừng trong suốt 2 ngày có sự gia tăng bạch cầu chống virus, vi trùng và chống ung thư, sự tăng cường này còn kéo dài ít nhất là 7 ngày sau đó.
Các chuyên gia y tế công cộng Stamatakis và Mitchell cho rằng: tiếp xúc với thiên nhiên không chỉ làm cho con người cảm thấy có tâm trạng tốt hơn mà còn cải thiện sức khỏe thể chất, làm giảm stress, giảm huyết áp, nhịp tim, giảm viêm nhiễm, giảm sự căng của cơ, ....
Để tìm hiểu tác động đến yếu tố thiên nhiên trên tâm trí và tình cảm con người, các nhà khoa học đã sử dụng máy cộng hưởng từ chức năng (f MRI) để đo hoạt động của não. Kết quả cho thấy: những người tham gia khi xem các cảnh thiên nhiên thì thấy các bộ phận của não liên quan đến sự đồng cảm và tình yêu sáng lên, nhưng khi họ xem cảnh đô thị thì các bộ phận của não liên quan đến sợ hãi và lo lắng lại được kích hoạt.
Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Mind, có tới 95 % những người được phỏng vấn cho biết tâm trạng của họ đã được cải thiện từ chán nản, căng thẳng và lo lắng chuyển sang bình tĩnh và cân bằng hơn sau khi dành một khoảng thời gian ở ngoài trời có nhiều cây xanh.
Các nghiên cứu trên nhiều nhóm sinh viên còn cho thấy sau một thời gian hoạt động trong công viên cây xanh hay trong rừng, giúp họ cải thiện được trí nhớ của mình, làm các bài tập trắc nghiệm tốt hơn, hoặc giúp tăng khả năng tư duy, sáng tạo, ....
Trong số nhân viên văn phòng, ngay cả nhìn thiên nhiên qua một cửa sổ cũng làm giảm sự căng thẳng và cảm giác hài lòng với công việc được cao hơn.
Một nghiên cứu trên 250.000 người tại Hà Lan đã đưa ra kết luận: tỷ lệ cây xanh trong môi trường sống có mối liên hệ tích cực với sức khỏe của cư dân sống tại nơi đó.
Một nghiên cứu của đại học Illinois cũng cho kết quả: những cư dân nhà ở khu chung cư có nhiều cây xanh cho hay họ quen biết nhiều người hơn, tình cảm đoàn kết xóm giềng chặt chẽ hơn, quan tâm đến việc giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau nhiều hơn là những người ở trong các khu nhà không có cây cối. Ngoài ra, cư dân ở cộng đồng có có gắn với nhiều cây xanh có tỷ lệ tội phạm và bạo lực gia đình cũng thấp hơn và có khả năng giải quyết tốt hơn những nhu cầu của cuộc sống hàng ngày.
Như chúng ta biết, trong kiến trúc xây dựng ở thành phố cũng như từng ngôi nhà cây xanh là không thể thiếu được, nó làm tăng vẻ đẹp của kiến trúc xây dựng, ngoài ra cây xanh còn lợi ích nhiều hơn nữa là nó còn giúp cho con người có sức khỏe tốt hơn.
Doctor SAMAN
TS.BS cao cấp Ngô Quang Trúc
Viện Y học bản địa Việt Nam
