1. Đại cương.
Là một bệnh ngoài da thư ờng gặp, bệnh xuất hiện bất kỳ ở vị trí nào trên cơ thể, hay gặp nhất là quanh môi, lỗ mũi, má và vùng sinh dục, tầng sinh môn( nam giới thân d ương vật, nữ giới môi bé), cá biệt thể hầu họng . Ecpet là một bệnh lành tính như ng hay tái phát và th ường xuất hiện sau những đợt sang chấn về cơ thể như nhiễm khuẩn , nhiễm độc nặng, sau tiêm chủng, dùng huyết thanh… Đặc biệt ở những ng ười có suy giảm miễn dịch nhất là ở bệnh nhân nhiễm HIV/ AIDS.
2. Căn nguyên.
Bệnh gây nên do Herpes- simplex virus typ I và II.
3. Lâm sàng.
Trư ớc khi nổi tổn thư ơng th ường có cảm giác khó chịu, ngứa , rát dấm dứt tại chỗ. Bắt đầu bằng một vết đỏ, nề, sau đó nhanh chóng xuất hiện các mụn nước thành cụm như ” bó hoa” từ 3- 10 cái, tròn hoặc hình cầu, đều nhau, nhỏ 2-4 ly đ ường kính. Dịch ban đầu trong sau thành đục. Có những ecpet khổng lồ phỏng nư ớc to như trong bệnh Duhring. Sau vài ngày, mụn nư ớc vỡ, khô tại chỗ đóng vảy tiết vàng hoặc hơi nâu, gắn chặt, khi bong để lại một vết đỏ, sau đó trở lại bình thư ờng không thành sẹo các hạch lympho lân cận có thể sưng và đau. Từ khi bắt đầu đến khi lặn tất cả khoảng 8- 15 ngày.
Thư ờng chỉ có một đám nhưng cũng có khi có nhiều đám rải rác ở mặt vùng sinh dục. Bệnh nổi từng đợt, có khi thành chu kỳ. Th ường là không sốt, không đau nh ưng một số trư ờng hợp có thể kèm sốt và triệu chứng toàn thân nhất là ecpét họng hầu ( ecpét viêm họng). Những triệu chứng toàn thân có khi là do bệnh nhiễm khuẩn ( cầu khuẩn phổ, màng não, xoắn khuẩn) đã khởi động ecpét.
Ở bệnh nhân nhiễm HIV/ AIDS ,ecpet có bệnh cảnh lâm sàng trầm trọng như loét trợt rộng vùng hậu môn, sinh dục, niêm mạc miệng… có thể có tổn th ương não, màng não , 40% gây tử vong.
4. Cận lâm sàng :
– Xét nghiệm tìm kháng thể bằng miễn dịch huỳnh quang trực tiếp cho kết quả nhanh và nhạy; nuôi cấy tìm virus.
– Xét nghiệm chẩn đoán tế bào Tzanck thấy có tế bào đa nhân khổng lồ.
5. Điều trị.
Trong điều trị chú ý loại trừ những yếu tố thuận lợi và nâng cao sức đề kháng cơ thể, kích thích miễn dịch. Toàn thân dùng kháng virus trư ớc mắt và uống phòng tái phát như : Acyclovir 0,2 (08) x 5 viên / ngày . Chống tái phát: Acyclovir 0,4 x 2 viên/ ngày.
Các thuốc kích thích miễn dịch : Immurong/ Muren , T.F.X…
Tại chỗ : Acyclovir cream 1% bôi 5 lần / ngày.
Dung dịch Millian / castellani.
Mỡ kháng sinh nếu có bội nhiễm.
benhhoc.com
Doctor SAMAN