+ Phương pháp nghiên cứu định danh thực vật:
- Sử dụng các phương pháp so sánh hình thái truyền thống song song với một số phương pháp phân tích khoa học hiện đại.
- Căn cứ khoá phân loại thực vật.
- Kết hợp với những bộ sách chuyên ngành như: Cây cỏ Việt Nam-Phạm Hoàng Hộ (1999-2000), Từ điển cây thuốc Việt Nam-Võ Văn Chi (2012), Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam-Đỗ Tất Lợi (2005), Danh lục các loài thực vật Việt Nam (2003, 2005), Kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp hiển vi-Nguyễn Viết Thân (2003)... Tiến hành xác định tên khoa học và tìm hiểu thông tin khoa học.
+ Kết luận: Mẫu số 57-ĐD/YHBĐ có tên thường gọi và tên khoa học và được sắp xếp trên hệ thống phân loại như sau:
- Tên thường gọi: Mán đỉa
- Tên khoa học: Archidendron clypearia (Jack) I. C. Nielsen
- Lớp: Equisetopsida C. Agardh
- Phân lớp: Magnoliidae Novák ex Takht.
- Bộ: Fabales Bromhead
- Họ: Fabaceae Lindl.
- Chi: Archidendron F. Muell.
- Một số thông tin khoa học:
- Theo Võ Văn Chi, 2012, Từ điển cây thuốc Việt Nam, Quyển II: “Dân gian thường dùng lá nấu nước tắm trị ghẻ. Ở Lào, lá phơi khô và tán bột dùng để điều trị vết thương.”
- Nghiên cứu ở nước ngoài:
Ức chế men sucrase ở ruột chuột bởi thành phần từ lá và cành của Archidendron clypearia (Jack.) Nielsen.
Trong việc tìm kiếm các cây thuốc có chứa các hợp chất có hoạt tính ức chế α-glucosidase, chúng tôi thấy cao methanol từ lá và cành của Archidendron clypearia (Jack.) Nielsen. ức chế đáng kể men sucrase ở ruột chuột trong ống nghiệm.
Khi điều tra các thành phần hóa học từ dịch chiết nước đã cô lập được 14 hợp chất (1-14). Chiết methanol, cũng như chiết nước ở nồng độ 3.0 mg / ml, cho thấy hoạt động ức chế sucrase mạnh, với tỉ lệ ức chế là 67,78 ± 2,53% và 95,33 ± 2.15%, tương ứng. Các hợp chất 6, 7, và 10 (1.0mm) cho thấy sự ức chế mạnh sucrase (88,36 ± 1,15%, 81,57 ± 1,07% và 66.32 ± 4,73%, tương ứng), khi so sánh với đối chứng dương là thuốc acarbose có tỉ lệ ức chế 89,54 ± 0,91% . Các hợp chất khác cho thấy hoạt động ức chế trung bình hoặc yếu ở cùng nồng độ.
Các hoạt động ức chế men sucrase của dịch chiết xuất và các hợp chất tinh khiết có thể là tiềm năng để phát triển một sản phẩm mới trị đái tháo đường.
Tài liệu tham khảo:
1. Võ Văn Chi, 2012, Từ điển cây thuốc Việt Nam, Quyển II, NXB Y học, Hà Nội.
2. NP Thảo , Luyến BT , Vinh le B , Lee JY , Kwon YI , Kim YH, Rat intestinal sucrase inhibited by minor constituents from the leaves and twigs of Archidendron clypearia (Jack.) Nielsen. Bioorg Med Chem Lett. 2016 Sep 1;26(17):4272-6.
Ban biên tập Viện Y học bản địa Việt Nam.
Doctor SAMAN
