Một số loại thực phẩm, gia vị cũng được sử dụng làm thuốc kích thích tình dục, bao gồm dâu tây và hàu sống, hạt hẹ...
Lời bạt của tác giả: nhu cầu tình dục nam và nữ là nhu cầu tất yếu, việc khai thác được những cây thuốc và vị thuốc phục vụ nhu cầu này ngày càng được quan tâm, được cộng đồng hoan nghênh. Những nghiên cứu tiền lâm sàng nêu trên đã phục vụ không ít người bệnh yếu sinh lý của nam và nữ. Một số viện nghiên cứu & công ty đã tận dụng những hiểu biết trên trong sản phẩm của mình, đơn cử như sản phẩm KD-01 dùng trong phòng khám của Viện Y học bản địa Việt Nam; Zlove; Zman herbal... do vậy những nghiên cứu cơ bản dưới đây là hết sức thiết thực trong nghiên cứu khoa học tình dục.
Thuốc kích thích tình dục là bất kỳ loại thực phẩm hoặc thuốc nào khơi dậy bản năng tình dục, gây ra ham muốn, tăng khoái cảm và hiệu suất dục tính. Những chất này có nguồn gốc từ thực vật, động vật hoặc khoáng sản và từ thời xa xưa, chúng là niềm đam mê của con người. Rất nhiều chất tự nhiên được biết đến ở Châu Phi và Châu Âu, như yohimbine và cây mandrake, sừng tê giác và ruồi Tây Ban Nha. Một số loại thực phẩm, gia vị cũng được sử dụng làm thuốc kích thích tình dục, bao gồm dâu tây và hàu sống, hạt hẹ, Sô cô la, cà phê và mật ong cũng có tiềm năng kích thích tình dục. Mặc dù không có hoặc có ít xác nhận khoa học ủng hộ những khẳng định đó.
Việc săn lùng một loại thuốc kích thích tình dục hiệu quả đã là một sự theo đuổi không ngừng trong suốt lịch sử loài người. Vai trò của các tác nhân với cảm thụ quan dopaminergic, adrenergic và serotonergic khác nhau đã được kiểm tra chuyên sâu trong cả nghiên cứu trên người và động vật. Một số loại thuốc này đã được xem xét cho vai trò tiềm năng của chúng trong điều trị rối loạn chức năng tình dục, trong khi một số loại khác đã góp phần vào các quá trình sinh lý thần kinh cơ bản trong hưng phấn tình dục.
Những loại làm tăng ham muốn, hiệu lực hoặc khoái cảm tình dục. Nhiều chất có nguồn gốc động vật và thực vật đã được sử dụng, trong số rất ít được xác định về mặt dược lý. Để tăng ham muốn tình dục, amoustin, một thành phần chính của Long diên hương, được sử dụng ở các nước Ả Rập. Nó chứa một loại rượu triterpene ba vòng làm tăng nồng độ của một số hormone thùy trước tuyến yên và testosterone huyết thanh. Da và tuyến của con cóc chứa bufotenine và các bufadienolides khác, như một chất gây ảo giác của serotonin. Trong y học cổ truyền Trung Quốc, nhân sâm được sử dụng như một chất kích thích tình dục - Nó hoạt động như một chất chống oxy hóa bằng cách tăng cường tổng hợp oxit nitric (NO) trong lớp nội mạc của thể hang/vật xốp; chất ginsenosides trong nhân sâm cũng gây ra sự thư giãn kích thích dây thần kinh chuyển hóa liên quan đến tăng guanosine monophosphate trong mô. Để tăng khoái cảm tình dục, cantharidin (ruồi Tây Ban Nha, sâu ban miêu) từ bọ cánh cứng, được sử dụng trong nhiều thiên niên kỷ như một chất kích thích tình dục – mặc dầu chúng khá độc
Bất lực tình dục (ED) xảy ra ở 50% nam giới bị đái tháo đường, huyết áp cao, các vấn đề về lipid máu (cholesterol, triglyceride) và hút thuốc lá. Rối loạn nội tiết như các vấn đề về testosterone và tuyến giáp thiểu năng cũng góp phần gây ra ED. Chấn thương vùng chậu, phẫu thuật vùng chậu (tuyến tiền liệt chính, bàng quang và phẫu thuật ruột) và các liệu pháp xạ trị vùng chậu cũng được kết nối với ED. Rối loạn chức năng tình dục cũng được gây ra bởi các yếu tố khác nhau như rối loạn tâm lý như lo lắng, trầm cảm, căng thẳng, sợ quan hệ tình dục, rối loạn thần kinh, đột quỵ, chấn thương não và bệnh Parkinson, bệnh dương vật như phinosis, peyroniesetc. Các nguyên nhân hữu cơ khác bao gồm suy thận mãn tính, suy gan, đa xơ cứng, bệnh Alzheimer, ngưng thở khi ngủ và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Lạm dụng rượu mãn tính và hút thuốc lá cũng ảnh hưởng xấu đến tiềm năng tình dục. Giảm mức độ hormone theo tuổi tác, các bệnh hệ thống như ung thư cũng ảnh hưởng đến khả năng tình dục. ED cũng liên quan đến một số tác nhân trị liệu như thuốc chống tăng huyết áp, thuốc chống loạn thần, thuốc chống trầm cảm và thuốc trị đái tháo đường.
Sự cương cứng dương vật/âm vật xảy ra do sự thư giãn cơ trơn ở dương vật/âm vật qua trung gian phản xạ của cột sống D11-L2; S1-S3 và liên quan đến quá trình xử lý thần kinh trung ương và tích hợp các kích thích xúc giác, khứu giác, thính giác và tinh thần. Phản xạ liên quan đến cả hai yếu tố tự trị và thể trạng và được điều biến bởi các kích thích sờ mó, lới nói, ngoại cảnh, mùi hương... Trong quá trình kích thích, NO synthase được kích hoạt để giải phóng NO từ các sợi trục thần kinh giao cảm ở thành động mạch và xoang của dương vật. NO kích thích guanylase cyclase hòa tan (GC) để chuyển đổi guanosine triphosphate thành cyclic guanosine Mono Phosphate (cGMP), chất này kích hoạt protein kinaza cGMP khiến Bơm Ca 2+ bơm đẩy canxi ++ ra ngoài tế bào dẫn đến giãn cơ mạch máu – dương vật cương.
Một cơ chế khác gây ra sự cương cứng dương vật là thông qua con đường tuần hoàn adenosine monophosphate (cAMP) với cách tương tự như trên.
Một cách nữa là cơ chế mà các nucleotide tạo ra sự thư giãn của cơ trơn nhờ việc mở các kênh kali (K + ), dẫn đến dòng K + từ tế bào cơ trơn giảm độ chênh điện áp giảm theo dẫn tới ức chế thông lượng Ca 2+ xuyên màng vào tế bào nội mạc mạch máu cuối cùng là thư giãn cơ trơn.
ĐIỂM QUA MỘT SỐ THẢO DƯỢC KÍCH THÍCH TÌNH DỤC CÓ TẠI VIỆT NAM
1. Tribulus terrestris (Gai ma vương, gai trống, bạch tật lê)
Tribulus terrestris (TT) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Zygophyllaceae, có nguồn gốc ở vùng ôn đới và nhiệt đới ấm áp. Quản lý TT cho người và động vật cải thiện ham muốn và sinh tinh. Neychev và cộng sự nghiên cứu ảnh hưởng của chiết xuất T. terrestris lên chuyển hóa androgen ở nam giới trẻ tuổi. Những phát hiện của nghiên cứu dự đoán rằng saponin T. terrestris không có thuộc tính tăng androgen trực tiếp cũng như gián tiếp. Nó cũng được tìm thấy để tăng mức độ testosterone, leutinizing hormone, dehydroepiandrosterone, dihydrotestosterone, và dehydroepiandrosterone sulfate. Các xoang hang mô dương vật lấy từ thỏ New Zealand sau khi điều trị với TT đã được thử nghiệm trong ống nghiệm với các tác nhân dược lý khác nhau và kích thích điện trường và đã được tìm thấy có tác dụng proerectile. Một nghiên cứu của Gauthaman và cộng sự cho thấy đặc tính giải phóng androgen của chiết xuất TT và mối liên hệ của nó với hành vi tình dục và áp lực nội bào khi sử dụng chuột thiến.
2. Crocus sativus (Nghệ tây)
Crocus sativus L., gọi là nghệ tây, là một loại cây thân thảo lâu năm ít thuộc họ Iridaceae và được trồng rộng rãi ở Iran và các quốc gia khác, bao gồm Ấn Độ và Hy Lạp, hiện đã được trồng ở Việt Nam. Trong y học cổ truyền, nghệ tây được khuyên dùng như một chất kích thích tình dục. Madan và cộng sự . đã nghiên cứu tác dụng của chiết xuất nhụy hoa nghệ tây và hai thành phần hoạt động là crocin và safranal đối với các hành vi tình dục ở chuột đực. Hosseinzadeh et al . đã nghiên cứu các hoạt động kích thích tình dục của chiết xuất nước C. sativus stigma và các thành phần của nó, safranal và crocin, ở chuột đực. Các chất chiết xuất từ crocin, safranal, sildenafil dưới dạng kiểm soát dương tính và nước muối được tiêm trong màng bụng cho chuột đực. MF, tần số xâm nhập đương vật vào âm đạo (IF), tần số cương cứng (EF), ML, IL và EL là các yếu tố được đánh giá trong nghiên cứu hành vi tình dục. Nó đã được tìm thấy rằng Crocin, ở tất cả các liều, đã tăng các hành vi MF, IF và EF và giảm các thông số EL, IL và ML. Safranal không cho thấy hiệu ứng kích thích tình dục. Nghiên cứu hiện tại cho thấy hoạt động kích thích tình dục của chiết xuất nước C. sativus và thành phần crocin. (Chất này còn được ứng dụng trong điều trị cận thị trẻ em dưới 12 tuổi bởi công ty Saman pharm –người dịch chua thêm)
Safarinejad và cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu mở, ngẫu nhiên, liều cố định, nghiên cứu đối chứng chéo so sánh hiệu quả và độ an toàn của Viagra và nghệ tây để điều trị ED ở nam giới chưa từng điều trị. Những phát hiện này không thấy nghệ tây hỗ trợ hiệu quả điều trị ở nam giới bị ED.
3. Myristica Fragrans (hạt nhục đậu khấu)
Hạt khô Myristica Fragrans Houtt. (Nutmeg) của họ Myristicaceae đã được đề cập trong y học cổ có giá trị trong việc kiểm soát rối loạn tình dục nam (và nữ -người dịch chua thêm). Trong một nghiên cứu của Tajuddin et al., người ta đã phát hiện ra rằng sử dụng 50% chiết xuất bằng rượu của một liều Nutmeg thấy tăng tần suất giao phối và thụ tinh.
4. Phoenix dactylifera (quả chà là)
Phoenix dactylifera của gia đình Palmae có nguồn gốc từ Bắc Phi đã được trồng rộng rãi ở Ả Rập và Vịnh Ba Tư, hiện đã có ở Việt Nam, indonexia, malayxia, philipin .... Phấn hoa chà là (DPP) được sử dụng trong y học cổ truyền cho vô sinh nam. Trong một nghiên cứu thực nghiệm của Bahmanpour et al điều tra tác dụng của P. dactylifera, phấn hoa, về các thông số tinh trùng và hệ thống sinh sản của chuột đực trưởng thành. Họ quan sát thấy rằng việc tiêu thụ huyền phù DPP đã cải thiện số lượng tinh trùng, khả năng vận động, hình thái và chất lượng DNA với sự gia tăng đồng thời về trọng lượng của tinh hoàn và mào tinh hoàn. Cây chà là chứa các thành phần estradiol và flavonoid có tác động tích cực đến chất lượng tinh trùng. Nó không ảnh hưởng đáng kể đến trọng lượng của tuyến tiền liệt và túi tinh hoặc mô học của các mô sinh sản. Từ nghiên cứu, người ta đã kết luận rằng DPP dường như chữa vô sinh nam bằng cách cải thiện chất lượng các thông số tinh trùng.
5. Lepidium meyenii (quả maca)
Lepidium meyenii (Maca) thuộc họ Cruciferae là một hypocotyl của Peru phát triển độc quyền giữa 4000 m và 4500 m ở miền trung Andes. Theo truyền thống, Maca được sử dụng ở vùng Andean vì các đặc tính kích thích tình dục và / hoặc khả năng sinh sản. Bo Lin và cộng sự . xác định hiệu quả của việc uống chiết xuất bằng lipid tinh khiết từ L. Meyenii thấy tăng cường chức năng tình dục của chuột và chuột, bằng chứng là sự gia tăng số lần xâm nhập của dương vật vào âm đạo thành tựu và số con cái dương tính với tinh trùng ở chuột bình thường và giảm LPE ở chuột đực bị ED. Nghiên cứu đã tiết lộ lần đầu tiên một hoạt động kích thích tình dục của L. meyenii . Gonzales và cộng sự . đã tiến hành thử nghiệm song song mù đôi 12 tuần, kiểm soát giả dược, ngẫu nhiên, trong đó điều trị tích cực với các liều Maca Gelatinizada, thấy, điều trị bằng Maca không ảnh hưởng đến nồng độ hormone sinh sản trong huyết thanh.
6. Kaempferia parviflora (Gừng đen)
Kaempferia parviflora Thuộc họ Zingiberaceae là một loại cây bản địa của Đông Nam Á, theo truyền thống được sử dụng để tăng cường chức năng tình dục của nam giới. Tuy nhiên, chỉ có một vài dữ liệu khoa học hỗ trợ cho giai thoại này đã được báo cáo. Kết quả cho thấy tất cả các chất chiết xuất hầu như không có tác dụng đối với trọng lượng cơ quan sinh sản ngay cả sau 5 tuần. Tuy nhiên, việc sử dụng chiết xuất rượu làm giảm đáng kể độ trễ gắn kết và xuất tinh khi so sánh với kiểm soát. Ngược lại, chiết xuất hexane và nước không có ảnh hưởng đến bất kỳ thông số hành vi tình dục. Nó không có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc khả năng vận động của tinh trùng. Mặt khác, chiết xuất rượu tạo ra sự gia tăng đáng kể lưu lượng máu đến tinh hoàn mà không ảnh hưởng đến nhịp tim và huyết áp động mạch trung bình. Trong một nghiên cứu riêng biệt, tác dụng cấp tính của chiết xuất rượu K. parviflora về lưu lượng máu đến tinh hoàn cũng đã được điều tra. Kết quả chỉ ra rằng chiết xuất rượu có hoạt động kích thích tình dục có thể thông qua sự gia tăng rõ rệt lưu lượng máu đến tinh hoàn.
7. Eurycoma longifolia (cây mật nhân)
Eurycoma longifolia là một loài thực vật có hoa, họ Simaroubaceae, có nguồn gốc từ Indonesia, Malaysia, và ở một mức độ thấp hơn, Thái Lan, Việt Nam và Lào. Nó đã trở nên nổi tiếng như là một biểu tượng cho bản ngã và sức mạnh của đàn ông bởi vì nó làm tăng khả năng sinh dục, tình dục của nam giới. Các chiết xuất butanol, metanol, nước và chloroform của rễ cây E. longifolia Jack đã được nghiên cứu bởi Ang et al . sử dụng các xét nghiệm khác nhau về chuột đực được điều trị. Kết quả cho thấy E. Longifolia tạo ra một sự gia tăng phụ thuộc vào liều, và tăng đáng kể trong các giai đoạn của phản xạ dương vật được cương tăng nhanh chóng, bật nhanh và cương cứng của chuột đực trong thời gian quan sát 30 phút.
8. Nhân sâm
Trong nhiều năm, nhân sâm Panax thuộc họ Ngũ gia bì (cùng họ đinh lăng – người dịch chua thêm) đã nổi tiếng là một trong những loại thuốc kích thích tình dục tốt nhất trên thế giới. Khi chất dẫn truyền thần kinh gây cương cứng dương vật, việc phóng thích NO được chứng minh là được tăng cường bởi GS trong vật hang, thể xốp của dương vật thỏ trong ống nghiệm.
9. Cây Bàng
Terminalia catappa là một cây nhiệt đới lớn thuộc họ Combretaceae có tiềm năng kích thích tình dục đáng kể. Ratnasooriya et al quan sát thấy rằng hạt T. catappa với liều 1500 mg / kg hoặc 3000 mg / kg, mỗi lần uống trong 7 ngày ở chuột có sự cải thiện rõ rệt về hành động kích thích tình dục, sinh lực tình dục. Ngược lại, liều cao hơn (3 000 mg / kg, po) ức chế ngược lại tất cả các thông số của hành vi tình dục ngoài việc gắn kết.
10. Turnera diffusa (cây tráng dương, cây đông hầu)
Trong y học dân gian, Turnera diffusa hoặc Damiana thuộc họ Turneraceae được coi là một loại thuốc kích thích tình dục. Estrada và cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu để xác định liệu T. diffusa có phục hồi hành vi tình dục ở chuột đực bị cạn kiệt tình dục hay không và để xác định các thành phần chính trong dịch chiết nước. T. diffusa (80 mg / kg) làm tăng đáng kể tỷ lệ nam giới đạt được một loạt xuất tinh và có xuất tinh lại lần thứ hai. Ngoài ra, T. diffusa giảm đáng kể khoảng cách thời gian sau lần xuất tinh kế tiếp. Phân tích HPLC - ESI-MS cho thấy sự hiện diện của caffeine, arbutine và flavonoid là các hợp chất chính trong chiết xuất hoạt động. Các kết quả việc sử dụng T. Diffusa như một chất kích thích tình dục trong y học cổ truyền và gợi ý các đặc tính trị liệu có thể có của T. diffusa về rối loạn chức năng tình dục. Các flavonoid có trong chiết xuất hoạt động có thể tham gia vào tác dụng hỗ trợ tình dục của nó, tương tự như các chất được sản xuất bởi yohimbine, cho thấy một cơ chế hoạt động chung.
Bác sỹ Hoàng Sầm
Chủ tịch Hội đồng Viện Y học bản địa Việt Nam
