CÂY BỌ MẨY, THUỐC CHỮA DỌA SẢY THAI – DÂN TỘC TÀY
Dọa sảy thai là tình trạng thai nhi vẫn còn sống và phát triển trong buồng tử cung nhưng thai phụ lại có các dấu hiệu như đau bụng và ra máu. Hiện tượng này thường sảy ra trong khoảng ba tháng đầu của thai kỳ, khi trứng đã được thụ tinh nhưng chưa dính chắc chắn vào tử cung nên dễ bị bong ra.
Nguyên nhân dọa sảy thai: Một số bệnh lý về nội khoa và tử cung như: U tử cung, ung thư cổ tử cung, cổ tử cung bị viêm nhiễm, tử cung bất thường. Các chấn động khi mang thai: Mẹ bị ngã, va đập, ăn uống không đầy đủ chất dinh dưỡng, làm việc quá sức,…Bất thường về nhiễm sắc thể của phôi thai: Ngay trong quá trình thụ tinh, nhiễm sắc thể của bố và mẹ kết hợp với nhau đã có vấn đề. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến thai nhi sẽ bị đào thải một cách tự nhiên hoặc thậm chí mẹ có thể bị sảy thai trước khi biết mình mang thai.
Trong Tây y hiện chưa có liệu pháp điều trị dọa sẩy thai nào được cho là tối ưu, nên nằm nghỉ ngơi, ăn nhẹ, chế độ ăn tránh gây táo bón. Bổ sung viên sắt, acid folic, thuốc giảm co thắt cơ trơn, thuốc nội tiết.
Đối với người Tày Phú Lương, hễ có ai bị đau bụng dọa sảy thai lại được các cụ trong làng hái cho một nắm lá bọ mẩy, mang về vò nát với nước rồi uống mỗi lần một bát con, uống thay nước lọc trong hai ngày là khỏi.
Cây bọ mẩy có tên khoa học là Clerodendrum cyrtophyllum Turcz, thuộc họ hoa môi. Cây có vị đắng, tính hàn. Rễ bọ mẩy chữa viêm ruột, lỵ trực khuẩn, viêm họng, viêm amidan, viêm tuyến nước bọt, cảm mạo phát sốt, răng lợi xuất huyết. Ngoài ra lá non bọ mẩy hấp cơm hoặc làm rau ăn có tác dụng lợi tiêu hóa.
Cây bọ mẩy có tên khoa học là Clerodendrum cyrtophyllum Turcz, thuộc họ hoa môi.
Theo kinh nghiệm của Bác sỹ Hoàng Sầm – nhà nghiên cứu y học bản địa, cây bọ mảy còn là vị thuốc chữa viêm xoang và đau đầu do thiếu máu não. Các kinh nghiệm này rất cần nghiên cứu sâu hơn và bài bản để áp dụng vào lâm sàng.
Dược sỹ Ma Thị Trang, người Tày, Phú Lương, Thái Nguyên.