1. Một số đặc tính cơ bản của tài liệu tham khảo
Tài liệu tham khảo hết sức quan trọng và cần thiết đối với bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. Các nghiên cứu quy mô như niên luận, khóa luận, luận văn... bắt buộc có chương tổng quan tài liệu. Nghiên cứu tài liệu giai đoạn đầu có thể giúp nhà nghiên cứu dựa vào đó để lựa chọn chủ đề, kiểm tra các nguồn lực sẵn có, xác định mục tiêu nghiên cứu và xây dựng những giả thuyết cho đề tài nghiên cứu của mình.
Tài liệu tham khảo hết sức quan trọng và cần thiết đối với bất kỳ một công trình nghiên cứu nào
Các yêu cầu về tài liệu tham khảo cần quan tâm là: tầm tham khảo đủ rộng để bao quát phạm vi của đề tài; mức độ tham khảo đủ sâu, tương ứng với yêu cầu của cấp độ nghiên cứu; thông tin tương đối cập nhật để đánh giá vấn đề khách quan, kịp thời, không bị lạc hậu với dòng thông tin chuyên ngành; thông tin có chọn lọc sao cho phù hợp với một đề tài khoa học.
Bao nhiêu tài liệu tham khảo là đủ? Nhà nghiên cứu cần cân nhắc số lượng tài liệu tham khảo phù hợp với quy mô, cấp độ đề tài, từ đó có tiêu chuẩn chiến lược lựa chọn tài liệu tham khảo cụ thể. Một số loại công trình nghiên cứu thường có số lượng tài liệu tham khảo như sau: bài tổng quan có từ 200 - 1000; luận án tiến sĩ có từ 150 – dưới 300; luận án Bác sỹ CKII có từ 150 – 250; luận văn thạc sĩ có từ 100 – 150; khóa luận BSCKI có khoảng 70 - 100; khóa luận tốt nghiệp Bác sỹ có từ 30 – 60; bài báo, đề tài cấp cơ sở có từ 5 – 15. Nếu nghiên cứu của bạn có từ 10 tài liệu tham khảo trở lên, hãy dùng EndNote ngay từ đầu, bạn sẽ tiết kiệm được đáng kể thời gian.
2. Phương pháp tìm kiếm tài liệu tham khảo
Internet và công nghệ tin học ứng dụng đã tạo ra nhiều phương thức tìm kiếm, xử lý tài liệu tham khảo hiện đại, nhanh chóng và hiệu quả hơn hẳn so với phương cách tìm kiếm truyền thống tại thư viện. Tuy vậy, sử dụng phương pháp truyền thống đôi lúc vẫn rất có giá trị khi không thể tìm được những tài liệu không có ở Internet, các phần mềm, hoặc các đĩa CD chuyên biệt...
Các công cụ tìm kiếm trên mạng có ở khắp mọi nơi, các trang web, các bộ cơ sở dữ liệu, trong lòng các phần mềm… Hiện nay, toàn cầu chỉ có EndNote, References, Cited là 03 phần mềm chuyên dụng quản lý tài liệu tham khảo.
Phần mềm EndNote là một công cụ tìm kiếm trực tuyến. Nó cung cấp một cơ sở dữ liệu thư mục bằng một đường tìm kiếm đơn giản trên mạng và giúp lấy trực tiếp các tài liệu tra cứu trong EndNote. EndNote cũng có thể nhập các file dữ liệu lưu trữ từ các dạng khác qua mạng, từ CD-ROMs, và từ các cơ sở dữ liệu số của thư viện.
Ngoài ra có các công cụ hỗ trợ tìm kiếm đắc lực khác như Google search, Yahoo search, References, Cited, Word 2007 quản lý tài liệu tham khảo...
Lấy bản tóm tắt (abstract) hay bản đầy đủ (fulltext)? Bản tóm tắt hầu như luôn có, nhưng chúng ta chỉ miễn cưỡng dùng nó khi không thể lấy được bản đầy đủ. Một bài báo khoa học số hóa đăng ở tạp chí tin cậy thường chào bán từ 31,2$ – 39,9$ (không được đọc thử). Chúng ta nên lấy chúng (download) bằng các con đường miễn phí, các thẻ thư viện, các trung tâm học liệu, nhờ đồng nghiệp tại các đại học lớn, thậm chí đi các đường vòng trên internet vẫn có thể lấy được các “mỏ vàng” đó. Thư viện cũng sẽ giúp bạn đi vào các kho dữ liệu liên kết toàn cầu mà họ được phép như Hinari, Agora, Process… Tạp chí Y Dược học Quân sự, Tạp chí Y Học Thành phố Hồ Chí Minh… truy cập các link sau:
http://hmu.edu.vn/news/1504_HINARI-training-Health-InterNetwork-Access-to-Research-Initiative-.htm
http://www.lrc-tnu.edu.vn/node/527
Trực tuyến (Online) hay ngoại tuyến (offline)? Sau khi đã lấy được tài liệu tham khảo về EndNote, chúng ta toàn quyền khai thác, xử lý tài liệu tham khảo ngoại tuyến giống như sử dụng word, excel …, USB của mình.
Chúng tôi giới thiệu bạn đọc xem thêm bài “Hướng dẫn tìm kiếm và xử lý tài liệu tham khảo bằng phần mềm EndNote”. Bao gồm các nội dung như: các bước tiến hành, cài đặt phần mềm, các nội dung chi tiết, các thao tác, các thuật ngữ, các thủ thuật, tìm kiếm bằng Google search, tìm trong file PDF, tìm trong EndNote, …
Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có sẵn những tài liệu cần thiết, những công trình đột phá tiên phong có thể không có tài liệu tham khảo, ví dụ như việc nghiên cứu các thảo dược có tác dụng co khít âm đạo, sạch lòng mạch vành, sụp mi mắt,…
Tài liệu tham khảo
http://www.endnote.com/enhome.asp
http://www.google.com/ (tiếng Anh) hoặc http://www.google.com.vn/ (tiếng Việt)
http://www.buaxua.vn/Mang-Internet/Cach-tim-kiem-thong-tin-tren-Internet-bang-Google.html
http://www.khoahocviet.info/meresci/vi/meresci02.html
http://library.ucsc.edu/help/howto/write-a-literature-review
http://owl.english.purdue.edu/workshops/hypertext/APA/print/papers/litreview.html
Doctor SAMAN
PGS.TS Hoàng Hà
.png)
.png)
