Suy thận độ 5 – nhân một trường hợp hy hữu

Tháng 7 năm 2020 chúng tôi nhận 1 ca suy thận độ 5, anh Nguyễn Văn A, sinh 1983, số điện thoại 0915452xxx (gia đình đề nghị không ghi rõ tên và số điện thoại) chạy thận nhân tạo mỗi tuần 3 lần. Nguyên nhân suy thận được cho là sỏi thận gây viêm đài bể thận lâu ngày, kéo dài nhưng do chủ quan nên không được điều trị triệt để. Khi chạy thận nhân tạo lần đầu, thận suy độ 4, sau một năm chuyển suy độ 5, creatinin 1850 mmoL/l, xét nghiệm trước mỗi lần lọc máu.

Thấy tủy – vỏ thận có ranh giới còn khá rõ chúng tôi đồng ý nhận điều trị, và cũng giải thích rằng hy vọng không nhiều. Bệnh nhân hiểu và gia đình đồng ý phương án vừa chạy thận vừa uống thuốc, hy vọng bảo tồn càng nhiều càng tốt.

Phác đồ giai đoạn 1:

1. Thận L5 x 9v mỗi ngày chia 3 lần lúc 8h-14h-20h x 60 ngày; mục tiêu điều trị là loại bỏ hết các sạn, sỏi còn tích đọng, tồn dư ở các đài thận, bể thận;
2. Ích thận – Saman x 6v mỗi ngày chia 3 lần lúc 8h-14h-20h x 60 ngày; mục tiêu điều trị là phục hồi dần nhu mô thận đã, đang từng ngày bị tổn thương;

Đến giữa tháng 9 thì xuất hiện biến chứng nặng, bệnh nhân liên tục cả tuần đái ra nhiều sạn, sỏi nhỏ. Nước tiểu đục như bùn, lúc loãng lúc đặc. Một viên sỏi kẹt ở niệu quản, ứ nước làm đài bể thận giãn to, phải tán sỏi ngoài cơ thể để xử lý. Kết quả cơ thể khỏe hơn, creatinin 1050 mmol/L.

Phác đồ giai đoạn 2:

1. Thận L5 x 6v mỗi ngày chia 3 lần lúc 8h-14h-20h x 60 ngày; mục tiêu điều trị là chống tái phát hình thành sỏi thận;
2. Vitamin B6 25mg x 3v mỗi ngày chia 3 lần lúc 8h-14h-20h x 60 ngày; mục tiêu điều trị chống kết tinh sỏi mới;
3. Ích thận – Saman x 9v mỗi ngày chia 3 lần lúc 8h-14h-20h x 60 ngày; mục tiêu điều trị là tăng tốc phục hồi, ngăn chặn nhu mô bị tổn thương;

Đến tháng 11 vẫn tiến triển tốt cơ thể khỏe, đi làm công nhân kỹ thuật bình thường, khuyên ăn giảm mặn tối đa, uống thêm nước sắc chi tử và cỏ nhọ nồi tươi thay nước hằng ngày. Creatinin 700 mmol/L.

Tháng 12.2020  đến nay giảm chạy thận xuống mỗi tuần 2 lần, Creatinin giao động trong khoảng 600 – 800 mmol/L. Sức khỏe ổn định, đi làm được, ăn tết vui vẻ.

Tóm tắt:

Bàn luận:  với suy thận độ 1, độ 2, độ 3 việc phục hồi khả năng thanh thải thận không phải là quá khó, từng trường hợp cần căn cứ diễn biến cụ thể để ra quyết định, tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu điều dưỡng, ăn uống, ngủ nghỉ … thì tiến triển thường sẽ tốt dần từ suy thận 3 xuống 2 và độ 1. Điều trị kéo dài, kiểm soát chặt chẽ sẽ hết tình trạng suy thận.

Với trường hợp nêu trên, giảm Creatinin, giảm số lần chạy thận là hy hữu. Hơn nữa đây là minh chứng việc phối kết hợp đông tây y có hiệu quả ban đầu.

Bác sỹ Hoàng Sầm, Chủ tịch Viện Y học bản địa Việt Nam.