Teo não thường bắt đầu từ tuổi cao niên và người già. Teo não dẫn đến mất trí mà điển hình nhất là Sa sút trí tuệ. Teo não có thể là quá trình thoái hóa theo quy luật bình thường của con người, teo não là hiện tượng già hóa sớm não bộ. Nhưng ngày nay người ta thấy rằng có một số bệnh có thể dẫn đến nguy cơ teo não như Alzheimer, bệnh Pick, bệnh Parkinson, tai biến mạch máu não… Ngoài ra còn một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến Teo não mà chúng ta có thể phòng tránh được.
Yếu tố nguy cơ
- Tuổi cao teo suy chức năng não tự nhiên là thường gặp nhất, người già lẩn thẩn chính là biểu hiện đầu tiên của teo não hoặc Alzheimer.
- Tăng huyết áp trường diễn nhiều năm liên tục.
- Sau chấn thương sọ não, chấn động não.
- Sau tai biến mạch máu não: tắc mạch, lấp mạch & vỡ mạch não.
- Nghiện rượu hội chứng Wernicke Korsakoff, mầm non của teo não.
- Tâm thần phân liệt.
- Nhiễm độc, nhiễm trùng não.
- Căng thẳng tâm thần do strees kéo dài.
- Thiếu nước mạn tính do thói quen uống ít nước.
- Điện giật, cơn động kinh lớn, động kinh tâm thần.
- Bột ngọt hay còn gọi là mì chính, bởi thói quen dùng nhiều mỳ chính hơn bình thường.
- Cuồng tín gây teo não: qua khảo sát của các nhà khoa học thuộc đại học Duke của Mỹ thấy rằng những người tin sốt sắng vào Chúa thì vùng Hải mã (Hippocampus) khô hao nhiều hơn .
- Nghiện Game trực tuyến các nhà nghiên cứu Trung quốc khẳng định, nghiện Internet gây teo não chất xám của vỏ não.
Triệu chứng lâm sàng của teo não
Khi bị teo não, tùy theo mức độ tổn thương của não bị teo sẽ biểu hiện lâm sàng ở các mức độ khác nhau:
- Thường là rối loạn nhận thức kiến thức, sự kiện
- Rối loạn trí nhớ: quên, nhớ nhầm, bịa chuyện, quên gần nhớ xa…
- Rối loạn tư duy, rối loạn ngôn ngữ, hoang tưởng
- Rối loạn ngôn ngữ, mất dần khả năng diễn đạt, nói lắp bắp
- Rối loạn cảm xúc hứng cảm, trầm cảm, cảm xúc cùn mòn, vô cảm
- Rối loạn tri giác như khả năng định hướng về bản thân, không gian, thời gian ảo tưởng, ảo giác
- Rối loạn trực giác như nhận nhầm người, xe máy, đồ vật
- Rối loạn hoạt động như ngồi lỳ một chỗ, đi lại lung tung, đi lang thang
- Các triệu chứng thần kinh có thể có như rối loạn vận động: đi lại khó khăn, nuốt khó, ăn uống khó khăn, nghe kém, tay chân run rẩy, có thể bị liệt tay chân, rối loạn cơ tròn gây đái ỉa không tự chủ, không biết mình đã ỉa đái ra quần.
Triệu chứng cận lâm sàng
– Chụp cắt lớp CT não, chụp cộng hưởng từ não: có hình ảnh teo não, đây là hình ảnh giá trị để chẩn đoán xác định.
– Các xét nghiệm khác không phát hiện bệnh lý nội khoa liên quan teo não
Điều trị
– Điều trị nội thần kinh bệnh này tương tự như điều trị sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer, nói chung sử dụng các loại vi ta min nhóm B, cải thiện tuần hoàn não, bổ dưỡng tế bào não như Cerebrolysin, Actovegin, Cavinton, Duxil, Tanakan… tuy nhiên kết quả thực tế hết sức khiêm tốn.
– Với NEO 19 kết quả có thể thấy ngay ở 10 ngày đầu, tuy nhiên vẫn phải duy trì liều thấp suốt đời. Đôi khi thầy thuốc phải phối hợp với 1 số thuốc bổ thận âm, thận dương khác như lục vị hoàn, bát vị hoàn, khởi dương, morinda… tùy từng trường hợp cụ thể.
BS. Hoàng Sầm
Viện Y học bản địa Việt Nam
Doctor SAMAN
