+ Phương pháp nghiên cứu định danh thực vật:
– Sử dụng các phương pháp so sánh hình thái truyền thống song song với một số phương pháp phân tích khoa học hiện đại.
– Căn cứ khoá phân loại thực vật.
– Kết hợp với những bộ sách chuyên ngành như: Cây cỏ Việt Nam-Phạm Hoàng Hộ (1999-2000), Từ điển cây thuốc Việt Nam-Võ Văn Chi (2012), Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam-Đỗ Tất Lợi (2005), Danh lục các loài thực vật Việt Nam (2003, 2005), Kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp hiển vi-Nguyễn Viết Thân (2003)… Tiến hành xác định tên khoa học và tìm hiểu thông tin khoa học.
+ Kết luận: Mẫu số 12-ĐD/YHBĐ có tên thường gọi và tên khoa học và được sắp xếp trên hệ thống phân loại như sau:
– Tên thường gọi: Hàn the ba hoa, Thóc lép ba hoa, Tràng quả ba hoa…
– Tên khoa học: Desmodium triflorum (L.) DC.
* Lớp: Equisetopsida C. Agardh.
* Phân lớp: Magnoliidae Novák ex Takht.
* Bộ: Fabales Bromhead.
* Họ: Fabaceae Lindl.
* Chi: Desmodium Desv.
* Loài: Desmodium triflorum (L.) DC.
+ Một số thông tin khoa học của Desmodium triflorum (L.) DC.
– Theo Võ Văn Chi, 2012, Từ điển cây thuốc Việt Nam(Bộ mới), tập I, trang 1070, NXB Y học, Hà Nội. Hàn the ba hoa có “vị đắng, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, điều kinh chỉ thống. Lá lợi sữa, cầm ỉa chảy và lỵ, tiêu viêm tiêu sưng. Công dụng: Ta thường dùng chữa cảm nắng, bụng to, da vàng.”
– Theo Đỗ Huy Bích và cs, 2004, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập I, trang 897, NXB Khoa học và kĩ thuật, Hà Nội. “Hàn the có vị nhạt, hơi chua, tính mát, có tác dụng giải nhiệt, tiêu đờm, sát trùng, thông tiểu. Công dụng: Toàn cây hàn the được dùng làm thuốc chữa sốt, ho có đờm khò khè, đau dạ dày, viêm loét hành tá tràng.”
– Ở nước ngoài Desmodium triflorum (L.) DC. đã có một số nghiên cứu sau:
1. Giảm đau và các hoạt động chống viêm của Desmodium triflorum trên chuột.
– Các nhà khoa học đã kiểm tra hoạt động chống viêm và giảm đau trên chuột gây ra bởi acid axetic và lambda-carrageenan. Nghiên cứu các cơ chế kháng viêm bằng việc kiểm tra hoạt động của glutathione peroxidase (GPx) và glutathione reductase (GRD) trong gan, mức độ interleukin-1beta (IL-1beta), yếu tố hoại tử khối u (TNF-alpha), malondialdehyde (MDA) và nitric oxide (NO) trong mô phù nề chân. Trong thử nghiệm giảm đau, đánh giá bằng cách giảm các phản ứng quằn quại do axit acetic gây ra . Kết quả cho thấy hàn the ba hoa có khả năng giảm đau và có tác dụng chống viêm.
-> Tài liệu tham khảo:
1. Võ Văn Chi, 2012, Từ điển cây thuốc Việt Nam(Bộ mới), tập I, NXB Y học, Hà Nội.
2. Đỗ Huy Bích và cs, 2004, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập I, NXB Khoa học và kĩ thuật, Hà Nội.
3. Phạm Hoàng Hộ, 1999, Cây cỏ Việt Nam, Quyển I, NXB Trẻ, TP Hồ Chí Minh.
Ban biên tập Viện Y học bản địa Việt Nam
Doctor SAMAN
