Gần đây báo chí đưa thông tin về hiện tượng nữ sinh ngất đồng loạt không rõ nguyên nhân, có thể nghĩ đến Hysteria
Hysteria thường được gọi là bệnh isteria, trong Đông Y người ta gọi là bệnh Tạ táo, trong chuyên khoa tâm thần kinh người ta có từ khác để nhận diện bệnh này: bệnh đại giả vờ. Bệnh xảy ra có thể trên 1 cá thể, có thể trên 1 nhóm và không phải hiếm gặp trong 1 tập thể.
Trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước có những trung đội nữ thành niên xung phong đồng loạt bị đau bụng. Triệu chứng xảy ra bất ngờ và liên tiếp từ người này sang người khác khiến quân y nhầm tưởng trung đội này nhiễm độc thức ăn.
Trên báo chí chúng ta đã từng chứng kiến, từng nghe chuyện xảy ra ở những lớp học mà tại đó cả lớp đồng loạt ngất xỉu, ói mửa, buồn nôn. Trong đời thường đôi khi ta gặp 1 cá thể bệnh đang sinh hoạt, làm việc bình thường bỗng nhiên ngất xỉu. Tất cả các trường hợp đó nếu loại trừ được các bệnh thực thể như do nhiễm độc, do ngất (đúng nghĩa), do sốc.. mà không tìm được nguyên nhân thực thể nào hiện hữu và khả thi thì nên nghĩ đến Hysteria.
Theo y học hiện đại, hysteria thường xảy ra trên những người bệnh có loại hình thần kinh nghệ sĩ; y học cổ truyền cho rằng đây là bệnh có tổn thương ở tạng can do u uất, tình chí không thoải mái hoặc do thất tình không hòa hợp như: quá hỷ, quá nộ, quá ưu, quá tư, quá bi, quá kinh, quá khủng.
Về triệu chứng học bệnh hysteria hết sức đa dạng, nhóm triệu chứng có thể giống như cơn đau quặn thận hoặc bệnh tim mạch; bệnh động kinh; bệnh liệt, liệt 1 trong các chi… và có thể giống bất kỳ 1 bệnh nào trên thực tế. Duy nhất gợi ý nếu là hysteria thì không bao giờ xảy ra khi không có sự chứng kiến của những người khác.
Về điều trị người ta thường kết hợp 4 biện pháp đồng thời:
1. Biện pháp tâm lý: Ở đây người ta gây ra 1 đả kích tâm thần mới ví dụ trong cơn người thày thuốc có thể dọa tiêm, dọa phẫu thuật, dọa sốc điện… những biện pháp này chỉ có giá trị tạm thời và WHO khuyến cáo là không nên áp dụng vì những tác động tâm thần này có thể gây ra những sang chấn mới theo kiểu đổ Domino
2. Dùng thuốc, những thuốc thường dùng thường là thuốc an thần hoặc những thuốc bổ thần kinh chung như B1, B6, B12, Magie B6, ít khi dùng những thuốc liệt hạch
3. Giúp bệnh nhân tái hòa nhập sinh hoạt cộng đồng trên nền sinh hoạt bình thường của cộng đồng
4. Lao động trị liệu
Với YHCT, đây là tổn thương tạng can do can uất dẫn tới biểu hiệu triệu chứng ở đởm do vậy phương pháp điều trị chủ yếu là Sơ can lý khí hòa giải trạng thái tâm thần. Những bài thường dùng như Tiêu giao thang:
| Cam thảo Đương quy Bạch linh
| Bạch truật Sài hồ Bạch thược
|
Hoặc dùng bài Sài hồ sơ can thang:
| Cam thảo Sài hồ Bạch thược Chỉ xác | Xuyên khung Mộc hương Thanh bì
|
Có thể kết hợp châm cứu các huyệt: Nội quan, Thần môn, Tam âm giao, Can du, Nhật nguyệt dương lăng tuyền. Ngoài ra tùy theo triệu chứng biểu hiện theo bệnh nào thì dung huyệt theo đường kinh đến tạng phủ đó
Rèn luyện nhân cách và bản lĩnh sống trong môi trường lao động, học tập, chiến đấu có lý tưởng, có mục tiêu là cách chữa bệnh này hiệu quả, ổn định, lâu dài nhất.
Bs Hoàng Sầm
Nghiên cứu viên cao cấp
Viện Y học bản địa Việt Nam
Doctor SAMAN
